Anne te Koppele|di, 1 november 2022|Algemeen
Te zien van vrijdag 2 december tot en met zaterdag 31 december 2022 in Rijksmuseum Twenthe! En dit meesterwerk is ook te bewonderen tijdens het MKB Ondernemerscafé in het museum op donderdag 8 december 2022.
De Vaandeldrager (1636)
Rembrandt was dertig jaar oud toen hij De Vaandeldrager schilderde. Hij heeft zichzelf hier in de mooiste historische kleding geschilderd. Zo plaatst hij zich bewust in de noordelijke traditie van portretten van vaandeldragers van beroemde kunstenaars als Albrecht Dürer, Lucas van Leyden en Hendrick Goltzius. Vaandeldragers hadden een gevaarlijke taak binnen de schutterijen in de 17de eeuw: op het slagveld begeleidden ze de troepen in glanzende kledij en met het vaandel zwaaiend. De schutterijen hadden een essentiële rol in de Tachtigjarige Oorlog, de opstand tegen het Spaanse gezag, die resulteerde in de geboorte van een onafhankelijk Nederland in 1648. Tegelijkertijd toont De Vaandeldrager de ambitie van Rembrandt om een groepsportret te schilderen voor de schutterij van Amsterdam, destijds de meest gewaardeerde opdracht die een schilder kon worden toegekend. Daarin slaagde Rembrandt zes jaar later toen hij de opdracht kreeg om De Nachtwacht te schilderen.
Meesterwerk van Rembrandt
De Vaandeldrager behoort tot de absolute meesterwerken van Rembrandt en is onlosmakelijk verbonden met de geschiedenis van Nederland. Vaandeldragers liepen voor de troepen uit in de Tachtigjarige Oorlog, die leidde tot de geboorte van Nederland. In dit grote zelfportret schildert Rembrandt zichzelf rebels en vol bravoure. Het werd zijn artistieke doorbraak die zou leiden tot De Nachtwacht.
Rembrandt in Nederland
Rembrandt heeft ongeveer 340 schilderijen gemaakt. De meeste hiervan bevinden zich in buitenlandse musea en particuliere collecties. In Nederland zijn 44 schilderijen van Rembrandt waarvan er 22 in het Rijksmuseum zijn. De collectie in Nederland, van zijn vroege Zelfportret als jonge man tot zijn late zelfportret in het Mauritshuis in Den Haag, geeft een overzicht van zijn leven. De Vaandeldrager behoort tot de eerste schilderijen die Rembrandt maakte nadat hij zich als zelfstandig kunstenaar in Amsterdam had gevestigd, en is tot nu toe de ontbrekende schakel in dit overzicht.
Info De Vaandeldrager x Nour-Eddine Jarram:
Rijksmuseum Twenthe heeft kunstenaar Nour-Eddine Jarram gevraagd een nieuw werk te maken in relatie tot De Vaandeldrager. Jarrams werk zal samen met Rembrandts schilderij worden getoond in een speciaal hiervoor bestemde zaal.
Nour-Eddine Jarram (1956) kwam eind jaren zeventig vanuit Marokko naar Enschede om te studeren aan de roemruchte kunstacademie AKI. Hoewel hij was opgegroeid met een beeldcultuur die werd bepaald door decoratie in plaats van figuratie, heeft hij altijd al de drang gehad om de wereld om zich heen weer te geven. Hij zocht naar artistieke voorbeelden om zich toe te verhouden en vond die in de Hollandse 17de-eeuwse schilderkunst, zoals de landschappen van Jacob van Ruisdael en portretten van Rembrandt. Jarram ‘leent’ voor zijn eigen werk regelmatig motieven uit hun schilderijen, om er vervolgens een eigen verhaal van te maken. Over Rembrandt zei Jarram: ‘Hij is de schilder die over mij waakt.
Info programma
Rijksmuseum Twenthe presenteert een uitgebreid publieksprogramma naar aanleiding van de komst van De Vaandeldrager. Zo is het museum op vrijdag 2 december en zaterdag 3 december gratis toegankelijk voor iedereen, en vindt op zondagochtend 4 december (datum onder voorbehoud) een bijeenkomst plaats voor leden van Vereniging Rembrandt.
Rembrandt, De Vaandeldrager, 1636 | olieverf op doek, 118,8 x 96,8 cm | Collectie Nederland